روستای جوین در فاصله حدود 36کیلومتری شمال غربی شهر سرخه ودر دل کوههای سربه فلک کشیده البرزقرارگرفته است این روستا که جز دهستان لاسگرد از شهرستان سرخه می باشد بسیار خوش آب وهوا بوده ودر تابستان مامن مسافران خسته از گرما می باشد . روستایی کوچک اما بغایت سرسبزوزیبا که چشم اندازهای چشم نوازی دارد.از زیبایی های منحصر به فرد آن می توان به آبشارحیرت انگیز آن اشاره کرد. آب این آبشار از چشمه ای در دامنه کوه بلندی تامین می شود ودر مسیرخود باوجود پوششی از درختان وگیاهان متنوع مناظرزیبایی را بوجود آورده است .این آبشار در در سمت جنوبی روستا ودر سمت دیگر رودخانه که علاوه براین چشمه وآبشارآب چشمه دیگری در آن جریان داردقراردارد.
درکوههای جنوب سرخه ودر فاصله 4کیلومتری شهر سرخه دربالای بلندترین کوه این منطقه چاهی هست که افسانه های بسیار در میان مردم در مورد آن وجود دارداز جمله این که این چاه محل زندگی دیوی بنام سرخه بوده است.یا اینکه در خصوص بزرگی این چاه می گویند نقب این چاه تا اصفهان ادامه داردویا عده ای می گویند از یک سو به روستای پاده گرمسارواز سوی دیگر به تکیه ناسار سمنان ادامه دارد .به هر تقدیرگذشته از افسانه های موجود انچه مسلم است این چاه دارای عمق زیادی است دهانه این چاه به شکل مربع بوده واز چهار قطعه سنگ آهکی تشکیل شده است دیواره های چاه نیز سنگی می باشدبنظر می رسد علت تشکیل این چاه حرکت صفحه زیرین باشد چنانکه کوه شکافته در مجاورت آن نیز در راستای همین فرایند تشکیل شده است .که البته نیاز به بررسی بیشتر می باشد. چنانچه دلیل تشکیل این چاه حرکت صفحات باشد .بنابراین طول نقب باید در امتدادگسل باشد وطول آن باید باندازه کشیدگی گسل باشد.
در مرتفع ترین قله کوه منطقه زیوان به دو توده سنگی برمی خوریم که بر فراز یکی از آنها چوب پرچمی که باقیمانده پارچه یک پرچم مشکی برروی آن دیده می شود برافراشته شده است در کنار آن توده دیگری است که بصورت حفره گنبدی شکل خالی است ودر درون آن باقیمانده شمع های نیم سوخته ویک عدد فانوس دیده می شود که به اعتقاد عده ای از مردم آرامگاه یکی از برادران امام رضا(ع) می باشد .گرچه رسیدن به این مکان بسیار مشکل است ومستلزم راهپیمایی طولانی از طرف زیوان ویا صعوداز کوه ازمسیر دره گل آرو می باشدولی درگذشته پیرزنی هرروز این مسیررا برای روشن کردن فانوس وزیارت آن این مسیر را طی می کرده است.
در مطالعه پیشینه این منطقه چنین بر می آید که زمانی دریایی بنام تتیس دشت مرکزی ایران را دربر می گرفته که از دریای خزر تا خلیج فارس ادامه داشته است که وجود نشانه های مختلف حکایت از این مطلب دارد که از جمله آن وجود فسیل های جانوران دریایی در لایه ای از سنگ های رسوبی ارتفاعات این منطقه می باشد.که این لایه از روستای بیابانک تا روستای نظامین ادامه دارد. علاقه مندان برای بازدید ازاین منطقه می توانند از مسیر جاده سرخه به بیابانک استفاده کنند .در مسیر جاده قبل از رسیدن به بیابانک (حدود 1کیلومتر مانده به بیابانک) از سمت راست واردجاده خاکی شده ومجددا پس از طی حدود 100متر به سمت شرق پیچیده ووارد جاده کربنات سدیم می گردیم در داخل دره وروی دامنه جنوبی به وفور می توان آن ها را تماشا کرد.
درفاصله حدود 15کیلومتری شمال غربی شهرسرخه در مسیر روستای ایج درمیان کوهها به چاله های برمی خوریم که بوجود آمدن وشکل گیری آن بسیار شگفت انگیز است این چاله ها که به اشکال مختلف می باشد در ارتفاعات مختلف واقع گردیده است ویکی از این چاه ها در فاصله 2کیلومتری دیگری قرار دارد قطری حدود 40متر وعمقی حدود 30الی 40متردارد وساختار آن سنگی می باشد ودر قله کوه کم ارتفاعی واقع گردیده وبه شکل قیفی می باشدودسترسی وبازدیداز آن به آسانی میسر می باشد.چاله دوم که به فاصله حدود 2کیلومتری از اولی قرار دارد و به روستای ایج نزدیکتراست اگرچه از نظر قطر˛از اولی بسیار کمتر ولی بسیار عمیق تر از آن است و کف آن از لیه چاله قابل دیدن نیست دسترسی وبازدید از آن با توجه محل قرار گرفتن به آسانی میسر نیست .این چاله درروی شیب تند دامنه یک کوه قراردارد . اگرچه برای اطلاع از نحوه بوجود آن نیاز به بررسی از طرف کارشناسان فن زمین شناسی می باشد. برای بازدید ورسیدن به این چاله چندان مشکل نیست و در مسیر سرخه به ایج وامام زاده عبدالله قرار دارد.
بازدید از چاله ایج به اتفاق آقایان بترتیب ازراست نجاریان نطنزی مهدی نژاد
در میان تشکیلات گچی نمکی جنوب شرقی سرخه ودر غرب روستای بیابانک با نفوذ آب در این خاکها نمک موجود در خاک در آب حل شده واز شکافها ومنفذها خارج شده وبا عث ایجاد حفره هایی در دیواره دره ها شده وبه شکل غارهای کوچک در آمده است این حفرها دارای اشکال مختلف می باشد بعضی به شکل راهروهای پیچ در پیچ وبعضی به شکل فضای خالی مانند اتاقک در آمده است در زمان بارندگی در مجاری آنها آب جاری میشود ومنظره حفره ها را زیباتر می کند . البته لازم است بررسی های بیشتری انجام گردد چرا که با ویژگی های منطقه وجود غلرهای بزرگتر دور از انتظار نیست .
در شمال غرب سرخه در میان کوههای البرزودر منطقه موسوم به زیوان دره ای وجود داردکه به آن سنگتراشان می گویند واین به واسطه وجود محلی در میان این دره است که در گذشته مردم از این محل برای تهیه سنگهای آسیاب از سنگهای آن استفاده می کردندبنظر می رسد سنگهای این محل عموما از نوع اهکی وبسیار سخت می باشد ودر مقابل ضربه وساییدگی مقاومت خوبی دارند وجود چشمه ای کوچک در زیر درختان بید کوهی در سراشیبی دره ووجود علفزارهای کف دره ˛زیبایی خاصی به ان بخشیده است وچشم انداز نسبتا زیبایی در این محل به وجودآورده است. دریک سمت این دره خرابه های ساختمانی وجود دارد که محل اسکان واستراحت کارگران وکسانی بوده که در اینجا مشغول به کار سنگتراشی وکسانی که برای حمل سنگ به این محل می آمدند بوده است. وجود لاشه سنگهای تراشیده شده وتراشه های حاصل از تراشیدن وکندن سنگها وحفره هایی که از سنگ ازآن جداشده وهمچنین وجود یک تحته سنگ بزرگ آسیاب تراشیده شده در محل که کار تراش نیمه کاره رها شده نشان از تلاش مضاعف هنرمندان سنگ تراش حکایت می کند. نقل است برای حمل سنگهای تراشیده شده به محل مصرف که سرخه وشهرهای نزدیک بوده است افراد مشقات زیادی را متحمل می شدند .با توجه به این که وسیله ای که بتواند سنگهای به این سنگینی را حمل کند وجود نداشت ناچار می بایست با دست حمل میشد وبه ویژه انتقال در مسیر کوهستانی ودره پیچ در پیچ وصعب العبورسنگ تراشان با دشواری های زیادی روبرو بود بنا به گفته شاهدان افراد زیادی برای این امر به کار گرفته می شدند.شیوه حمل به این شکل بود که چوب بزرگ وضخیمی از شکاف میانی سنگ عبور داده می شد وهر طرف آن را تعدادی می گرفتند وسنگ را به شکل چرخ تا مقصد می چرخاندند وپس از عبور از منطقه کوهستانی از حاملان سنگ کاسته می شد.گفته شده دراثنای حمل بویژه در منطقه کوهستانی سنگ از کنترل خارج می شده وبا سقوط به پایین خطراتی را برای کارگران بوجود می آوردوتعدادی نیز جان خود را ازدست داده اند.برای رسیدن به محوطه سنگتراشان می توان از دومسیر استفاده کرد.
1-مسیر زیوان :درحد فاصل سرخه به لاسجرد ودر فاصله تقریبا 6کیلومتری از شهر سرخه جاده فرعی آسفالته که برای عبور ومرور به کارخانه های گچ زیوان احداث گردیده از جاده اصلی سرخه تهران جدا می شود که پس از حدود 4کیلومتربه مدخل زیوان می رسدپس از عبور ازاین جاده وعبوراز تنگه زیوان که طول آن هم نزدیک به 3کیلومتر می شود وارد منطقه عمومی زیوان می شود با طی مسیر حدودا 3الی 4کیلومتر دیگر به سمت شمال شرق به دره سنگتراشان می رسیم از این نقطه به بعد طی مسیر با پای پیاده که آن هم کمتر از 4کیلومتر نخواهد بود امکان پذیر است.
2-مسیر افتر:در مسیر سرخه به سمت افترودر فاصله تقریبا 7کیلومتری ازجاده سرخه به سمنان جاده فرعی خاکی از سمت چپ (به سمت غرب) جاده جدا می شود که با طی حدود 9کیلومتر به منطقه عمومی زیوان می رسد که علاقه مندان می توانند ازاین نقطه به بعد باطی مسیری حدودا 2کیلومتری به سمت غرب به مدخل دره سنگتراشان برسند که حداقل مسافت قابل طی در این مسیربه 6کیلومتر می رسد.لازم بیادآوری جاده ماشین رو پس ازعبور از زیوان به دره ای بنام گل آرو وارد می شود
شهر سرخه از شمال به کوههای البرز واز جنوب به کوههای کم ارتفاعی که مشرف به کویر می باشد منتهی می گردد.اگر مشتاق دیدن جاذبه های طبیعی باشیم می توانیم شاهد مناظر جالب وشگفت انگیز ی درمیان این کوهها باشیم .یکی ازاین پدیده های حیرت انگیزکوه شکافته وقاچ خورده ای است که در میان تشکیلات گچی نمکی کوههای جنوبی سرخه دیده می شود این کوه که بدلیل شکافهای متععدد آن در حال متلاشی شدن می باشد ،در ارتفاعات مشرف به کارخانه کربنات سدیم ودر فاصله 6کیلومتری جنوب شرقی سرخه ودرغرب روستای بیابانک سرخه قرار دارد. طول برخی شکافها تا فاصله 500تا 700متری آن ادامه یافته چنانکه کوههای مجاور نیز از این شکافها وترکها بی بهره نبوده است اگرچه ریزش سنگ وخاک برخی ازقسمتهای این شکافهها را پر کرده است ولی ملاحظه بعضی نقاط نشان از عمق زیاد آن دارد دقت در ابعاد آن نشان از گسترش آنها در طول وعرض آنها درحال حاضرمی باشد در خصوص علت ایجاد این پدیده قطعا نیاز به بررسی کارشناسانه افراد آشنا به علوم زمین وخبرگان اهل فن دارد.تعدادی از مردم روستاهای اطراف که آن را از نزدیک دیده اند اعتقاد دارندکه بر اثر برخورد صاعقه ،کوه به چنین وضعیتی درآمده است که بنظر منطقی نمی آید .ازدلایلی که می توان برای آن ذکر کرد وجود دو صفحه در کنار همدیگر وحرکت آنها در جهت مخالف موجب شکست آن گردیده باشد ریزش کامل جبهه جنوبی کوه این احتمال را تایید می کند.دلیل دیگر میتواند وجود حفره های نمکی احتمالی در سمت جنوبی آن باشد ،این حفره ها بر اثر حل شدن نمک موجود در خاک وخروج آن از محل بوجود می آید . بهرحال لازم است علاقه مندان به زمین شناسی در محل حاضر شده واز نزدیک ان را بررسی نمایند ودر مورد تشکیل چنین پدیده زیبا وشگهت آور ی اظهار نظر نمایند .اگرچه دین آن برای علاقه مندان به پدیده های طبیعی نیز میتواند جالب باشد وبه عنوان یک مکان گردشگری معرفی گردد.